Ciao fratello,

Ik was een weekend Stockholm en at daar vruchten die ik nog nooit eerder gezien, laat staan geproefd had. Het waren een soort donkergele braamachtige bessen. Zoet en sappig, maar onherkenbaar van smaak. Ze werden warm geserveerd, bij vanille ijs. Loopt het water je nu al niet in de mond? Ik moest denken aan de moerbeien die ik een keer bij jou in de buurt geoogst zag worden door dat lieve oude echtpaar. Hun handen en gezichten waren felrood gekleurd van het plukken en het eten. Moerbeien had ik toen ook nooit eerder gezien of geproefd. Terug in Nederland heb ik opgezocht wat ik nu eigenlijk heb gegeten. Op de menukaart stond de Engelse naam: cloudberry. En de serveerster had me al verteld dat ze op moerasachtige grond in het noorden van Scandinavië groeien, en dat ze zeldzaam zijn. Wikipedia is dan wel een uitkomst, hè? Ik vond al snel dat het een soort braam is, die ook voorkomt in Engeland, de Baltische Staten en in Rusland. Daar kun je deze ‘kruipbraam’, ‘gele bosbraam’ of ‘veenbraam’ (Rubus chamaemorus) tegenkomen in moerasachtige gebieden. Ze zijn bestand tegen temperaturen tot -40, zijn rijk aan vitamine C en worden als een delicatesse beschouwd. Tenslotte las ik dat de vrucht niet moet worden verward met de sterk gelijkende ‘prachtframboos’ (Rubus spectabilis). Daar ben ik nu natuurlijk ook heel benieuwd naar.

liefs

Karin

Carissima sorella mia,

Jouw verhaal voerde me terug naar het verleden, waarin we met onze ouders een reis naar Scandinavië maakten. Ik was misschien 12 en jij 14. Eerst reden we een dag lang dwars door Denemarken, goed beschouwd niet meer dan één groot, saai knollenveld. Ik was dan ook blij toen we in Frederikshavn de boot naar het Zweedse Götenborg namen en de auto (die geweldige, met houten latten versierde Morris Minor 1000 weet je nog?) het schip opreden. Daar ging een nieuwe wereld voor me open. Niet alleen waren er veel dronken mensen en overal gokmachines waaruit af en toe zowaar een hele lading munten rolde, maar ik herinner me vooral een gigantisch ontbijt dat op lange tafels met witte tafelkleden was uitgestald. Cornflakes, zes soorten knäckebröd, gerookte zalm, eieren, kaviaar. Wat stond er eigenlijk niet? Bijzonder lekker was iets waarvan ik me de naam herinner als frugtgrød med flø. Waarschijnlijk vergis ik me, want als ik het met google probeer te vertalen met komt er zoiets uit als ‘vruchtenkikker met stroom’. Je weet het vast nog wel: uit een glazen kom schepte je een grote schep bosvruchtencompote, waarna je er een soort dikke verse room overheen moest gieten. Daar zaten vast ook cloudberries bij.  Die hebben we hier dus niet, maar wel een heleboel andere bosvruchten, zoals bramen, bosaardbeitjes en wilde kersen. Uitstekend geschikt om jam van te maken. En die vervolgens te gebruiken voor de crostata. Dat is een vruchtentaart die wel wat op de Limburgse vlaai lijkt, maar knapperiger deeg heeft. Ik gebruik voor dit boterdeeg, zoals je al had geraden olijfolie en laat ook de ‘strutto’, de varkensreuzel die in het originele recept wordt gegeven, achterwege. Jammer, want het is uiterst smakelijk, maar dan ligt het als een blok beton op de maag, vandaar. Ik raad je aan het vermakelijke filmpje even te bekijken want daar draait een geroutineerde signora begeleid door een kwiek muziekje in minder dan 5 minuten een crostata in elkaar. Vooral het gemak waarmee ze een volledige pot jam in de deegbodem flikkert is een lust voor het oog.

Tanti baci,

Frans

Crostata di marmellata – Krokante taart met jam
Voor een taartvorm van  26 cm

Ingrediënten:

  • bloem – 300 gram
  • eieren – 2
  • boter – 90 gram, op kamertemperatuur, of olijfolie
  • suiker – 100 gram
  • citroen – de geraspte schil
  • vruchtenjam – 1 pot, zelfgemaakt of van goede kwaliteit

Aanwijzingen:

Verwarm de oven voor op 175°. Doe het meel in een kom, maak er een kuiltje in en doe daar de eieren, de citroenrasp, de suiker en de boter in. Meng alles snel door elkaar totdat je een glad deeg hebt. Laat het deeg een half uur rusten op een koele plaats (niet in de koelkast).  Gebruik 3/4 van het deeg om de bodem van een ingevette taartvorm de bedekken. Maak een opstaande rand van ongeveer 3 cm. Vul de bodem met de jam. Maak van de rest van het deeg decoratieve slierten en leg deze kruislings over de taart.  Zet de taart ongeveer 40 minuten in de oven tot hij goudbruin is.